Galerijev luk u Solunu, poznat kao Kamara je monumentalni simbol rimske istorije i arhitekture iz perioda Tetrarhije. Otkrijte njegov značaj i priču.

Solun je grad sa bogatom istorijom i čuva mnoga znamenita mesta, a jedno od najprepoznatljivijih je Galerijev luk, poznat kao Kamara. Ovaj spomenik, zajedno sa Rotondom, jedan od najvažnijih spomenika kasne antike predstavlja i danas značajno mesto u svakodnevnom životu Solunjana.

Pored Bele kule, upravo kod Kamare će vam mnogi stanovnici grada zakazati da se sretnete ukoliko se dogovarate da idete zajedno u grad.

Šta je Kamara u Solunu?

Kamara, što na grčkom jeziku znači svod ili luk, predstavlja deo monumentalnog kompleksa koji je sagrađen u čast cara Galerija, nakon njegove odlučujuće pobede nad Persijancima 305. godine n.e.

Luk je prvobitno bio deo većeg građevinskog kompleksa, koji je uključivao carske palate Galerija na jugu i Rotondu na severu. Njegova svrha nije bila praktična, već je imao obeležavajuću i počasnu funkciju. Izgrađen na mestu gde su se ukrštali putevi, Kamara je zamišljena kao simbol veličanstvenosti Galerija i snage Rimske imperije.

Tokom istorije, Kamara je preživela mnoge promene. Restauracije su rađene i za vreme turske okupacije 1889. godine. Sredinom 20. veka, sprovedeni su opsežni radovi na očuvanju dva glavna stuba i reljefa, dok je u periodu od 1991. do 2001. godine izvršena dodatna restauracija i čišćenje, zbog oštećenja uzrokovanih zagađenjem.

Tetrarhija i Galerijeva vladavina

Galerijev luk pripada periodu poznatom kao Tetrarhija – politički sistem podeljenog vladanja Rimskim carstvom između četiri vladara. Sistem je uspostavio car Dioklecijan 293. godine n.e., imenovanjem dvojice careva (Avgusta) i dvojice njihovih pomoćnika (Cezara).

Galerije je bio Cezar i zapovedao delom carstva koji je obuhvatao grčko poluostrvo, dok su drugi tetrarsi upravljali preostalim delovima Carstva.

Sedište Galerija je bilo u Sirmijumu (današnjoj Sremskoj Mitrovici), a kako je Solun u to vreme bio glavna raskrsnica tadašnjih puteva (Via Egnatia) odabrao je upravo taj grad za građenje palate.

Arhitektura Galerijevog luka i palata u Solunu

Galerijeva palata bila je povezana sa njegovim lukom, a ovaj kompleks zauzimao je jugoistočni deo istorijskog centra Soluna. Luk je povezivao carsku palatu, koja se nalazila južno, sa Rotondom, ogromnim kružnim hramom na severu. Rotonda je izvorno bila zamišljena kao mauzolej ili hram, ali je kasnije pretvorena u crkvu.

Pored toga, u blizini su ostaci rimskog Foruma, poznatog kao Agora, koji je služio kao administrativni i trgovački centar grada. Iako direktne fizičke veze između Foruma i Galerijeve palate nisu potvrđene, blizina ova dva kompleksa ukazuje na važnu ulogu koju je Solun imao u vreme Rimskog carstva.

Impresivna arhitektura i reljefi Galerijevog luka

U svom originalnom obliku, Kamara je bila impozantna struktura sa četiri glavna masivna stuba i četiri sporedna, koji su nosili veliki centralni luk i niže sfere sa bočnim lukovima.

Danas su sačuvana dva glavna i jedan sporedni stub, povezana sačuvanim lukom od cigle.

Posebna pažnja posvećena je reljefima na luku, koji pričaju priče o vojnim uspesima cara Galerija. U 14 zona severnog stuba, prikazana je Galerijeva vojska u maršu prema Persiji, dok reljefi na južnom stubu veličaju njegovu vojnu moć i političko jedinstvo Tetrarhije.

Reljefi su ispunjeni mnoštvom figura i scena, gde proporcije nisu uvek poštovane – konji i slonovi su prikazani u sličnim veličinama, a vojnici su veći od životinja. Ova stilizacija dodaje dekorativnu vrednost luku.

Zanimljivo je da su grčki majstori bili zaslužni za izradu reljefa, što potvrđuju i grčki natpisi između prikaza, poput „*Tigris*“, „*Ekumena*“ i drugih.

Kamara predstavlja sjajan spoj narativne umetnosti i arhitektonskih inovacija tog vremena.

Lokacija i kako doći do Kamare

Kamara se nalazi na raskršću ulica Egnatia i Dimitriou Gounari, u srcu modernog Soluna. Ako se nalazite na Aristotelovom trgu, lako možete stići do Kamare peške – potrebno je svega desetak minuta hoda prema severozapadu. Krećite se Egnatia ulicom, koja je takođe poznata kao glavna šoping zona Soluna, pa se usput možete prepustiti i uživanju u prodavnicama i kafićima.
Lokacija na mapi

Šoping i obilazak u okolini Kamare

Kamara se nalazi u jednom od najživljih delova Soluna, poznatom po šopingu i kafićima. Ako ste ljubitelj kupovine, ulica Egnatia vodi vas kroz neke od najpopularnijih šoping zona grada. Pročitajte više o Šopingu u Solunu kako biste isplanirali svoj obilazak.
Takođe, ukoliko želite da saznate više o ostalim znamenitostima koje ne smete propustiti tokom posete Solunu, pogledajte naš vodič i tekst Šta obići u Solunu i Vodič za Solun.

Više o životu Solunjana u rimskom periodu

Upravo tokom vladavine Galerija hrišćani su trpeli teške progone, a on je bio ključna figura koja je insistirala na progonu ali i pod čijom vlašću se progon nemilosrdno obavljao.
Iako je prvobitno bio vodeći progonitelj, Galerije je kasnije, pred kraj života, trpeći strašne bolove usled teške bolesti, priznao neuspeh svoje politike i čak zamolio hrišćane da mole Boga za njegovu sigurnost (Edikt iz Serdike).

Tokom Galerijeve vladavine, pogubljen je i Sveti Dimitrije, čije mučeništvo predstavlja simbol otpora prema progonima. Sveti Dimitrije je, prema legendi, ubijen na Galerijevu naredbu jer nije hteo da se odrekne svoje vere, a danas je poznat kao zaštitnik Soluna. Za više informacija o Svetom Dimitriju, posetite naš tekst o Crkvi Svetog Dimitrija.
Legalizaciju hrišćanstva, odmah nakon Galerijeve smrti, sproveo je car Konstantin (poznat kao Konstantin Veliki), koji je bio politički rival Galerija.

Transformacija iz paganskog u hrišćanski spomenik

Rimske građevine su pretrpele značajne promene tokom perioda prelaska u hrišćanstvo. Galerijeva Rotonda je postala crkva a sa njom i Kamara, kao prilaz crkvi gde su prolazile ranohrišćanske procesije. Ova promena uključivala je ne samo fizičke izmene, kao što su dodavanje krsta ili hrišćanskih simbola, već i promenu u načinu na koji se prostor koristio.
Detaljnije o Rotondi

Danas, Galerijev luk i dalje stoji kao svedočanstvo slavne prošlosti Soluna. Njegov položaj u današnjem gradu i impozantna struktura čine ga kao i nekada nezaobilaznim mestom za sve u ovom fascinantnom gradu.


Galerijev luk je i lepo mesto za fotografisanje za uspomenu iz Soluna.
Vaše utiske nam uvek možete poslati i podeliti sa nama i našim članovima.


Pratite nas na društvenim mrežama gde redovno delimo ekskluzivne ponude, popuste i specijalne aranžmane za letovanje u Grčkoj kao i informacije, savete i korisne vesti.
Facebook:Nikana.gr
Instagram: @nikana.gr
Tiktok: nikana.gr
Facebook grupa: Live from Greece
YouTube kanal @NikanaTravel
Pišite nam na e-mail: nikana@nikana.gr
Naš sajt nikana.gr je vodeći izvor informacija o Grčkoj na Balkanu.


U ponudi imamo preko 3 000 smeštaja. Odaberite odgovarajući za vas i vašu porodicu klikom OVDE.